خانواده، اولین پایگاه تربیت و رشد شخصیت انسان‌ها در ایجاد دو احساس متقابل (خودکم بینی یا ارزشمندی) نقش به سزایی دارد. احساس حقارت (خودکمبینی) یکی از ملزومات مهارت ذهنی ـ شناختی خودآگاهی است و در تقابل با احساس عزتنفس (ارزشمندی) می‌باشد. عواملی مانند نبود عشق و محبت بین اعضای خانواده، اعتقاد به باورهای تحقیرآمیز، اختلافات والدین و بکار نبردن شیوه‌های صحیح فرزند پروری باعث ایجاد و تقویت احساس خود کمبینی می‌گردد و البته راه‌های برون رفتی از ایجاد این حس وجود دارد که در انتهای هرعامل بیان شده است. این احساس آثارمثبت و منفی دارد که آثار منفی ازجمله، قدرت تصمیم‌گیری نداشتن، کمرویی و کنارهگیری از دیگران، تکبّر و فخر فروشی، عیبجویی و تمسخر، دروغ و دورویی را به همراه دارد.
)