سبک فرزندپروری مطلوب از منظر اسلام (با تأکیدی بر نقد و بررسی سبک‌های تربیت)

نوع مقاله : مقاله تخصصی

نویسنده

کارشناسی ارشد روان‌شناسی تربیتی، مدرسه حکمت، جامعة‌المصطفی نمایندگی خراسان، مشهد

چکیده

 با وجود پیشرفت تکنولوژی و علوم مختلف، تربیت فرزندپروری در عصر حاضر تا حدود زیادی برای والدین مشکل شده است. لذا می‌توان با بررسی سبک‌های مطلوب از نظر آیات و روایات گوشه از این مسئله را تبیین نمود. هدف این نوشتار آن است تا سبک‌های فرزندپروری را از نظر روانشناسی تبیین و آن را با آموزه‌ها سنجش نماید. این تحقیق با استفاده از روش تحلیلی ابتدا سبک‌های فرزند پروری را تحلیل کرده و سپس آن را با یکدیگر مقایسه می‌نماید. تاکنون در مباحث زیادی در حیطه‌های روانشناسی و قرآنی راجع به فرزند پروری کار شده است اما به گونه‌ای که بتواند به سبک‌های آن تفصیل بیشتر بدهد و نحوه کاربرد آن را تبیین نماید کار نشده است. یافته‌ها نشان می‌دهد که سبک فرزندپروری مقتدرانه کمترین آسیب را داشته و نزدیک‌ترین سبک به روش وظیفه مدارانه است که تاکنون در اسلام مخفی مانده‌اند. بنابراین سبک‌های فرزندپروری مسامحه‌کارانه و سبک مستبدانه و سبک سهل‌گیرانه به‌عنوان سبک‌های ناسالم مطرح شده و سبک فرزندپروری مقتدرانه نزدیک‌ترین سبک به روش وظیفه‌مدارانه در اسلام می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


  1. سادات، فاطمه، رفعت نژاد، محمد تقی، عطیه الاهی، قم، انتشارات: خادم الرضا، 1394، چاب اول.
  2. سجادی محمد حسین، خانواده و حقوق فرزندان،قم، 1393، چاب اول،
  3. حسینی خسرو امیر، خانواده خوش بخت فرزند موفق، 1382، ناشر عارف کامل.
  4. پل، خاک، موفقیت در تربیت فرزند بارویکرد عقلانی و عاطفی، ترجمۀ محمدطاهر رضایی،1381، انتشار، مرکز نشرو پخش، آثار روانشناسی تربیتی.
  5. پرچم، فاتحی‌زاده، اعظم، یاری مریم، مقایسه سبک‌های فرزند پروری بامرین با سبک فرزندپروری مسئولانه دراسلام، 1391، چاب دانشگاه اصفهان.
  6. علی‌رضایی‌اصفهانی، محمد، تفسیر قرآن مهر، 1391، انتشارات پژوهش‌های تفسیر علوم قرآن، محل چاب قم، ج 7.
  7. افروز، غلام‌علی، روانشناسی خانواده همسر برتر،1380، انتشار انجمن اولیای مربیان.
  8. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، 1383، تهران، چاب 27.
  9. قرائتی، محسن، تفسیر نور، 1384، انتشار وزارت فرهنگی.
  10. بهرام‌پور، ابوالفضل، تفسیر مبین، 1398.
  11. دهقانی اکبر، 114 نکته از قرآن کریم و احادیث پیرامون تربیت، چاب اول، 1386، ناشر:  حرم.
  12. قرائتی محسن، تفسیر نور، ج6، 1386، انتشار: وزارت فرهنگی
  13. اعرافی، علی‌رضا، فقه تربیتی(تربیت اخلاقی)، 1401ش.
  14. حقانی، ابوالحسن، روانشناسی رشد، 1396، انتشارات: آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
  15. حسینی، عاطفه، نقش و رسالت معلم و مربی در تربیت کودکان، 1382، بی‌نا.
  16. رحیمیان، محمدتقی، رهبر، محمدحسین، اخلاق و تربیت اسلامی،1385، چاب سیزدهم.
  17. کریمی‌نیا، محمدعلی، الگوهای تربیتی، 1380، انتشارات پیام مهدی(عج)، چاب دوم.
  18. عارفی، مرضیه، روان‌شناسی رشد، 1392، انتشارات موسسه آبان ادیب باختر.
  19. آقا تهرانی، مرتضی، حیدری کاشانی، محمدباقر، خانواده و تربیت مهدوی، 1389، چاب 8. .
  20. آقامحمدی، بررسی نقش الگو در تربیت دینی فرزندان، 1392.
  21. برک، لورا، روانشناسی رشد از نوجوان تا پایان زندگی، ترجمۀ یحیی‌سیدمحمدی، چاب 26، 1393، ارسپایان.
  22. مهری‌نژاد، سیدابوقاسم، پریسا اصغری نژاد، تربیت از دید گاه معصومین و قرآن کریم، 1392، انتشارات آوای نور.
  23. محمدی، جواد، بررسی نقش الگوی تربیتی والدین در تربیت دینی کودکان، 1392، شماره دوم.
  24. کیهان‌نیا، خانوادۀ خوشبخت، ترجمۀ امید میرزاپور،1382، چاب اول.
  25. کلبر، هالسی ، رفتار باکودکان و نوجوانان، مترجم: سیاوش جمالفر، تهران، 1390، چاب اول.