نقش «الگو» در تربیت دینی بر اساس آموزه‌های اسلامی

نوع مقاله : مقاله تخصصی

نویسندگان

کارشناسی علوم تربیتی جامعه المصطفی العالمیه

چکیده

تحقق تربیت دینی آرزوی دیرینه هر مؤمن و خانواده مسلمان و نیاز جامعه اسلامی می‌باشد. برای تحقق تربیت دینی انسان، روش‌های تربیتی وجود دارد که با استفاده از این روش‌ها، انسان نکات تربیتی را یاد گرفته تربیت می‌شود. یکی از این روش‌ها «روش تربیت الگویی» است. در این روش یادگیری محتوای تربیت ‌به‌صورت مشاهده‌ای و عملی صورت می‌گیرد. یادگیری مشاهده‌ای درواقع همان سرمشق­گیری است که در آن فرد با انتخاب الگو به تقلید از رفتار آن می‌پردازد، لذا در انتقال مفاهیم و آموزش برنامه‌های تربیتی بسیار مؤثراست. بنابراین در تربیت دینی برای ملموس ساختن محتوای آن روش تربیت الگویی بسیار حائز اهمیت است. در دین مقدس اسلام مسئله الگوپردازی و الگوپذیری از جایگاه خاصی برخوردار هست. ازآنجایی‌که الگوپذیری و تأثیر الگو بیش از بقیه روش‌های تربیتی فراگیر بوده و تمام ابعاد زندگی انسان را تحت شعاع قرار داده است باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد. بنابراین اگر الگوهای فاسد از الگوهای مطلوب اسلامی جدا نشود و الگوهای مطلوب از نظر اسلام و نکات تربیتی که در زندگی الگوها وجود دارد برای متربی بیان نگردد، حتماً به الگوهای فاسد گرایش پیدا کرده و به سمت‌وسوی آن‌ها می‌روند.

کلیدواژه‌ها


  • ابن­بابویه، محمدبن على(۱۴۱۳ق)، من لایحضره الفقیه، چ2، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
  • احمدی، احمد(۱۳۸۴)، اصول و روش­های تربیت در اسلام، چ5، اصفهان: دانشگاه اصفهان.
  • اعرافی، علیرضا(۱۳۸۷)، فقه تربیتی، ج1، چ2، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  • باقری، خسرو(۱۳۸۷)، نگاه دوباره به تربیت اسلامی، ج1و2، چ8، تهران: مدرسه.
  • باقری، خسرو(۱۳۸۷)، نگاه دوباره به تربیت اسلامی، ج1و2، چاپ هشتم، تهران: مدرسه.
  • بهشتی، محمد(۱۳۸۱)، اخلاق و تربیت اخلاقی، معارف، ش 10، بهمن.
  • جوادی آملی، عبدالله(۱۳۷۵)، انتظار بشر از دین، چ4، قم: اسرا.
  • دهخدا، علی­اکبر(۱۳۷۷)، لغت­نامه دهخدا، ج14، چ2، تهران: مؤسسه انتشارات چاپ دانشگاه تهران.
  • راغب اصفهانی، حسین ابن محمد(۱۳۸۹)، فرهنگ قرآنی راغب(مفردات)، ترجمه: جهانگیر ولدبیگی، سندرج آراس.
  • رحمانیان، محمد، رهبر، محمدتقی(۱۳۸۶)، آئین تزکیه، چ2، قم: مؤسسة بوستان کتاب(مرکزچاپ و نشر دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم).
  • ساروخانی، باقر(۱۳۷۰)، دائره المعارف علوم اجتماعی، تهران: کیهان.
  • سلیمانی، محمد(۱۳۹۰)، نقش الگوها در تربیت انسان، مشهد: مؤسسه فرهنگی هنری و انتشارات ضریح آفتاب.
  • طباطبائی، محمدحسین(۱۳۷۴)، تفسیرالمیزان، ترجمه: محمدباقر موسوى همدانى، چ5، قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
  • قائمی­مقدم، محمدرضا(۱۳۸۹)، مجله معرفت، گنجینه معارف، نقش الگو در تربیت اسلامی، شماره 69.
  • کلینى، محمد بن یعقوب(۱۴۰۷ق)، الکافی، چ4، تهران: دار الکتب الإسلامیة.
  • محمدی­نیا، اسدالله(۱۳۹۰)، جایگاه معلم و مبلغ در قرآن، بی­جا: سبط اکبر.
  • مشایخی راد، شهاب‌الدین(۱۳۸۰)، (مترجم)، مجموعه مقالات تعلیم و تربیت دینی، قم: پژوهشکده حوزه و دانشگاه.
  • مطهری، مرتضی(۱۳۷۷)، تعلیم و تربیت در اسلام، تهران: صدرا.
  • مطهری، مرتضی(۱۳۷۷)، مجموعه آثار شهید مطهری، چ16، تهران: صدرا.
  • معین، محمد(۱۳۸۶)، فرهنگ معین، چ1، تهران: میلاد.
  • مکارم شیرازی، ناصر(۱۳۷۴)، تفسیرنمونه، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
  • ناصری، علیرضا(۱۳۸۸)، نقش الگو در تربیت دینی بهمن.
  • نیکزاد، محمود(۱۳۸۱)، کلیات و فلسفه تعلیم و تربیت، چ3، تهران: کیهان.

هاشمى­خویى، میرزا حبیب­الله/ حسن­زاده آملى، حسن و کمره­اى، محمدباقر(۱۴۰۰ق)، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة و تکملة منهاج البراعة(خوئى)، چ4، تهران: مکتبة الإسلامیة