سقط جنین در مذاهب خمسه

نوع مقاله : مقاله تخصصی

چکیده

سقط جنین یا اجهاض حمل از جمله مسائل فقهی است که فقیهان اعمّ از شیعه و اهل­سنت نظرات گوناگونی را در حرمت یا عدم حرمت سقط جنین بیان داشته­اند. نوشتار پیش­رو به بررسی دیدگاه­های مذاهب اربعه اهل­سنت و مذهب شیعه می­پردازد. به­طورکلی دو مرحله از مراحل تکامل جنین در ایراد دیدگاه علمای اسلامی تأثیر گذار بوده است: یکی قبل از دمیده شدن روح در جنین که می­توان از اقوال علمای اهل­سنت و شیعه به جواز سقط جنین در این مرحله دست یافت با شرط این که ادامه بارداری تهدیدی برای جان مادر باشد. امّا در مرحله بعد از دمیده شدن روح در جنین، محل بحث و اختلافاتی بین فقهاء در مذاهب خمسه شده است که به دو گروه موافقان و مخالفان سقط تقسیم می­شوند. به نظر می­رسد نظری که رجحان دارد همان جواز سقط جنین پس از دمیده شدن روح در صورت تهدید جان مادر باشد.

کلیدواژه‌ها


  1. فرهنگ عربی فارسی لاروس، خلیل­جر، ترجمه سیدحمید طبیبیان، ج1، تهران: امیرکبیر، 1376.
  2. شرح المنهاج الطالبین جلال الدین المحلی،  قلیونی و عمیره، داراحیاء الکتب العربیة القاهرة: بی­تا.
  3.  پزشکی قانونی، گودرزی، فرامرز، تهران: روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران (امور دانشکاهی پلیس قضایی)، پاییز 1363.
  4. شرح نووى، مسلم، بیروت: دارالقلم، طبع اول، سال 1407 ه ـ 1987 م.
  5.   قماشی، سعید، مقاله: اسقاط عمدی از دیدگاه فقه اهل­سنت، فصلنامه باروری و ناباروری، پاییز 84.
  6. ردالمختار على رد المختار، ابن عابدین، بیروت: داراحیاء التراث العربى.
  7.  المغنى، ابن قدامه، محمد خلیل هراسی، قاهره.
  8. لسان العرب، ابن منظور، ج 2، بیروت: 1412 ه ـ 1992 م.
  9. المفردات، اصفهانی، راغب، بیروت: دارالعلم، 1412ق.
  10. بررسی سقط جنین از منظر پزشکی، حقوقی، فقهی، اخلاقی، فلسفی، جمعی از نویسندگان سمینار میان­رشته­ای سقط جنین، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه­ها (سمت)، 1386.
  11. رساله توضیح المسائل، جناتی، محمد ابراهیم، قم: انصاریان،1382ش.
  12. رساله اجوبة الاستفتائات، خامنه­ای، سیدعلی، چ سوم، انتشارات بین­المللی الهدی، 1379.
  13. تحریرالوسیله، خمینی، روح الله، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به حوزه علمیه قم، 1366ش.
  14.  بررسی فقهی و حقوقی سقط جنین، رزم ساز، بابک، تهران: خط سوم، 1379.
  15.   حمایت کیفری از جنین در حقوق ایران، سوهانیان، فاطمه، تهران: آذرخش، ج2، 1389.
  16. فتح البارى، عسقلانی، بیروت: دارالکتب العلمیه، طبع اول، سال 1407 ه ـ 1987 م.
  17. محمد فتحعلی المالک، علیش، احمد، مصر 1987م.
  18.  احیاء علوم الدین، الغزالی، ابو حامد، بیروت: 1986.
  19. جامع المسائل، فاضل لنکرانی، محمد، قم: مهر، 1377ش.
  20. العروة الوثقی، کاظم طباطبایی یزدی، سیدمحمد، الاعلم للمطبوعات، 1409ق.
  21.   الفقه و المسائل الطبیه، محسنی، محمدآصف، قم: بوستان کتاب، چ اول، 1382.
  22. مسائل المستحدثه، مدنى تبریزى، یوسف، تهران: 1413.
  23. استفتائات پزشکى، مدنى تبریزى، یوسف، اسماعیلیان، تهران: بی­تا.
  24. الانصاف، المرداوی، علی بن سلیمان، الطبعة الثانیة، بیروت: داراحیاء التراث العربی، 1978م.
  25.   التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، مصطفوی، حسن، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب، 1360ش.
  26. پرورش علمی جنین و نوزاد، مطیعیان، محمدرضا، کیان، لادن.
  27. بحوث فقهیه مهمه، مکارم شیرازی، 1378.
  28. ارشاد السائل، موسوی گلپایگانی، محمد رضا، بیروت: دارالصفوه، 1413ق.
  29. مجمع المسائل، موسوی گلپایگانی، محمد رضا، دارالقرآن الکریم، 1409ق.
  30. جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، نجفی، محمدحسن، بیروت: دارالاحیاء التراث العربی، 1981.
  31.   سقط جنین از دیدگاه فقه مقارن، نعمتی، احمد، فصلنامه باروری و ناباروری، پاییز 84.

سایت­ها :