جایگاه زن در اسلام و علت تفاوت احکام بر اساس تفسیر المیزان

نوع مقاله : مقاله تخصصی

چکیده

کتاب گرانسنگ المیزان بیش از آنکه اثر تفسیری محضی باشد که صرفاً رسالت توضیح و تبیین آیات قرآن را به عهده دارد، موسوعه­ای از علوم انسانی و اسلامی است، که حوزه­هایی چون کلام، فلسفه، تاریخ و جامعه شناسی را با نظریات بدیع و ملهم از قرآن خویش غنا بخشیده است. از جمله موضوعاتی که مرحوم علامه طباطبایی با استعانت از آیات قرآن­کریم و به مدد مطالعات گسترده و عمیق خویش در آن به قلمفرسایی پرداخته، موضوع زن و جایگاه او در اسلام و سایر ملل است. از آنجا که ادیان، عموماً و اسلام به نحو خاصّ، از سوی بسیاری از طرفداران حقوق زنان و هواداران نهضت فمنیسم، متهم­اند که نگاهی تبعیض آمیز به زن داشته و او را از حقوق و مزایای طبیعی و اجتماعی اش محروم کرده­اند، توضیح روشنی از دیدگاه اسلام نسبت به جایگاه زن و تبیین علّت بعضی از تفاوت­ها در احکام، می­تواند تا حدودی سوء فهم ها و یا فهم­های کلیشه­ای را بزداید. علامه طباطبایی ضمن اینکه زن را در کرامت و انسانیت، همسنگ مرد می­داند تفاوت­های در احکام را نتیجه اختلاف در تکوین دانسته و آن­ها را لازمه ادامه زندگی اجتماعی می­شمرد.
 

کلیدواژه‌ها


  1. باربور، ایان، علم و دین، تهران: نشر دانشگاهی، چاپ پنجم، 1385.
  2. جوادی آملی، عبدالله، زن در آئینه جلال و جمال، قم: مرکز نشر اسراء،چاپ هفدهم، 1387.
  3. خسروپناه، عبدالحسین، علامه­طباطبایی فیلسوف علوم­انسانی­ـ­اسلامی، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، چاپ اوّل.
  4. رجبی، محمود، انسان­شناسی، قم: مؤسسه امام خمینی، چاپ هفدهم.
  5. تانگ، رزماری، درآمدی جامع بر نظریه­های فمنیستی، ترجمه: منیژه نجم عراقی، تهران: نشرنی، چاپ دوّم، 1391.
  6. شفیعی­سروستانی، ابراهیم، جریان­شناسی دفاع از حقوق زنان در ایران، تهران:  کتاب طاها: تهران، چاپ سوم، 1386.
  7. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت: مؤسسه اعلمی للمطبوعات، 1417ق.
  8. طباطبایی، محمد حسین، نهایة الحکمه، قم: مؤسسه نشر اسلامی، چ اوّل، 1362.
  9. غزاویری، زهیر، ملامح النظریه الاجتماعیه فی المیزان، المنهاج، شماره 10، تابستان 1419ق.
  10. مطهری، مرتضی، نظام حقوق زن در اسلام، تهران: صدرا، چاپ هشتم، 1367.
  11. مطهری، مرتضی، مجموعه آثار،تهران: صدرا، چاپ نهم، 1378.
  12. مطهری، مرتضی، یادداشت­ها، تهران: صدرا، چاپ چهارم، 1381.