فرصت‌ها و چالش‌های اشتغال زنان از منظر فقه

نوع مقاله : مقاله تخصصی

چکیده

یکی از عرصه­های تحول زندگی اجتماعی در عصر جدید، تغییرات و تحولات در زندگی زنان است. این تغییرات و تحولات خود دامنه وسیعی را از تغییر باورها و انگاره­های اجتماعی درباره زنان تا تغییر نقش­های فردی، خانوادگی و اجتماعی در برمی­گیرد. اشتغال زنان، در میان این تحولات اهمیّت و نقش ویژه­ای دارد.
این نوشتار در راستای تبیین جایگاه اشتغال زن از نظر اسلام، با روش کتابخانه­ای و رویکرد توصیفی ـ تحلیلی، دیدگاه اسلام و فقهای امامیه را در این مسأله بیان کرده است و دلایل قائلین به جواز و عدم جواز اشتغال را بررسی نموده است.
از نظر اسلام، اشتغال زنان با رعایت اصول مانند کاهش اختلاط جنسی و اولویت نقش مادری و همسری و عدم تعارض آن با وظایف خانوادگی زن جایز است و در صورت تعارض، اشتغال زن تأیید نمی­شود، ولی در غیر این موارد نه تنها منعی برای اشتغال زن نیست بلکه در برخی موارد مشارکت اجتماعی لازم و ضروری دانسته شده است.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. قرآن­کریم.
  2. ابن‌جوزی، عبدالرحمن بن علی، زاد المسیر فی علم التفسیر، بیروت: دارالکتاب العربیه، 1407هـ ق.
  3. تهرانى هادوی، مهدی، ضوابط شرعى اشتغال زنان، مجله پیام حوزه، ش 14، تابستان 1376.
  4. پاینده، ابوالقاسم، نهج­‌الفصاحه، تهران: جاویدان، 1360.
  5. جوادی­آملی، عبدالله، فلسفه حقوق بشر، قم: اسراء، 1375.
  6. جصاص، احمد بن على‏، احکام القرآن، بیروت: داراحیاء التراث العربى‏، 1405هـ ق.
  7. مکارم­شیرازی، ناصر وجمعى ازنویسندگان، تفسیرنمونه، دارالکتب­اسلامیه، چ بیست­ویکم، تهران: 1383.
  8. حسینی­طهرانی، محمّدحسین، رساله بدیعه، تهران: صدرا، 1366.
  9. حرّعاملى، محمدبن حسن­بن علی، تفصیل وسائل الشیعة الی تحصیل مسائل الشریعة،30جلد، چ سوم، قم: مؤسسه آل البیت لاحیاء التراث، 1416هـ ق.
  10. حکیم‌پور، محمد، حقوق زن در کشاکش سنّت و تجدّد، چ دوّم، تهران: نغمه نواندیش، 1384.
  11. خمینی، روح­ا­لله، تحریرالوسیله، چ سوم، قم: مؤسسه تنظیم نشر آثار امام خمینى(ره)، 1379.
  12. ــــــــــــــ، صحیفه امام، تهران: مؤسسه تنظیم نشر آثار امام خمینى(ره)،١٣٧٨. 
  13. ــــــــــــــ، صحیفه نور، چ دوّم، قم: مؤسسه تنظیم نشر آثار امام خمینى(ره)، 1381.
  14. خویی، ابوالقاسم، منهاح الصاحین، قم: مدینه العلم، 1379.
  15. دانش، اسماعیل، آثار تربیتی و روانشناختی کار، فصلنامه علمی پژوهشی بلاغ، سال سیزدهم، شماره 33، زمستان1389.
  16. دشتی، محمد، نهج­الحیاة، تهران: بنیاد نهج­البلاغه، 1372.
  17. دهخدا، علی­اکبر، لغت­نامه، تهران: دانشگاه تهران، 1338.
  18. سعیدزاده، محمد، مشاغل زنان در عصر رسالت، مجله پیام زن، ش38، اردیبهشت 1374.
  19. شکوری، ابوالفضل، زن و مسأله پوشش و نگاه، ایران: کتابشناسی ملی84-32435، 1384هـ ش.
  20. طباطبائى، محمّدحسین، المیزان، قم: اسلامى،1340.
  21. طباطبائی­یزدی، محمّدکاظم، عروة­الوثقی، چ دوّم، قم: میثم­التمار، 1366.
  22. طبرانی، سلیمان­بن­احمد، المعجم­الکبیر، تحقیق: حمدی عبدالمجیدالسلفی، القاهره: مکتبة ابن­تیمیه، بی­تا.
  23. طوسى، ابوجعفر محمدبن حسن، الأمالی، چ سوم، تهران: المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة، 1387هـ ق.
  24. طوسى، ابوجعفر محمدبن­حسن، تهذیب­الأحکام، تهران: دارالکتب الإسلامیة، چ چهارم، 1407هـ ق .
  25. طوسى، ابوجعفر محمدبن حسن، التبیان فى تفسیرالقرآن، قم: مکتب الاعلام الاسلامى، 1409هـ ق.
  26. فضل‌اللّه، محمّدحسین، دنیاى زن، چ چهارم، تهران: دفتر نشر پژوهش و نشر سهروردى، 1382.
  27. ـــــــــــــــــــــ، زن و جستارى تازه، چ سوم، قم: بوستان کتاب، 1382.
  28. قرطبی، محمد بن احمد انصاری، تفسیر قرطبی، چ دوّم، بیروت: دار احیاء التراث­العربی، 1405هـ ق.
  29. کیانمهر، محمدولى، تأثیر اشتغال زنان بر خانواده، مجله کار و جامعه، ش23، آذر و دى 1378.
  30. کلینى، محمدبن یعقوب ابوجعفر، الکافی، 8جلد، چ چهارم، تهران: دارالکتب الإسلامیة، 1407هـ ق.
  31. محلاتی، ذبیح­الله، ریاحین­الشریعه در ترجمه دانشمندان بانوان شیعه، تهران: دارالکتب اسلامیه، 1369.
  32. محمودی، محسن، مسائل جدید از دیدگاه علما و مراجع تقلید، علمی و فرهنگی صاحب­الزمانf، چاپ دوازدهم، ورامین: 1392.
  33.  مجلسی، محمّدباقر بن محمدتقى، بحار الأنوار الجامعة لدرر الاخبار الائمة الاطهار، 33 جلد، چ دوّم، بیروت: مؤسسة­الوفاء، 1403هـ ق.
  34. مدرسی، منصور، فرهنگ توصیفی واژگان برنامه­ریزی وتوسعه، تهران: سازمان مدیریت وبرنامه­ریزی کشور، چ اوّل،1385.
  35. مطهّرى، مرتضى، مجموعه آثار، ج19 نظام حقوق زن در اسلام، قم: صدرا، 1379.
  36. یوسفى­غروى، محمدهادى، تاریخ تحقیقى اسلام، قم: مؤسسه آموزشى­وپژوهشى امام­خمینى(ره)، 1382.
مطالعات پژوهشی زنان با رویکرد اسلامی
دوره 3، شماره 5
اسفند 1395
صفحه 5-27

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 30 دی 1395
  • تاریخ بازنگری: 13 بهمن 1395
  • تاریخ پذیرش: 30 بهمن 1395

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار