درایش فضای مجازی بر هویّت زنانه

نوع مقاله : مقاله تخصصی

چکیده

تحولاتی که در دهه‌های اخیر در زمینه ارتباطات و فضای مجازی روی داده تمام جنبه‌های فرهنگ و حیات اجتماعی را با چالش روبرو کرده است. در این میان فضای اجتماعی و به تبع آن مسائل مربوط به زنان از جمله «هویّت زنانه» بی‌تأثیر از این تحولات نبوده‌اند.
در این مقاله با بررسی تأثیر فضای مجازی بر هویّت زنانه به این مسئله پرداخته می‌شود که مشارکت روزافزون زنان در زمینه ارتباطات و فضای مجازی، چگونه سبب دگرگونی نقش‌های اجتماعی و آگاهی آنان از نقش‌های زنانه و هویّت زنانه‌شان شده است و آیا این دگرگونی‌ها می‌تواند به تعارض هویّت زنانه منتهی شود.
حضور زنان در در دو جهان متفاوت و گاهاً متضاد مجازی و واقعی، ارزش‌ها، باورها و اعتقادات آن‌ها را تحت تأثیر قرار داده و برداشت آن‌ها از زنانگی و نقش‌های زنانه را متحول می‌نماید این تغییرات می‌تواند تاحدودی زمینه‌ساز دوگانگی شخصیّتی و هویّت‌های پریشانِ زنانه گردد.

کلیدواژه‌ها


  1. اولسون، دیوید،(1377)، رسانه و نماد، مترجم: محبوبه مهاجر، تهران: سروش.
  2. پیشگاهی فرد، زهرا و دیگران،(1389)، هویّت دختران و زنان جوان ایرانی و نقش آنان در تمدن‌سازی، در پژوهش زنان، دوره1، شماره1.
  3. پیشگاهی فرد، زهرا و دیگران،(1388)، تعامل در فضای سایبر، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
  4. جنکینز، ریچارد،(1381‌)، هویّت­اجتماعی، مترجم: تورج یاراحمدی، تهران:نشر شیرازه.
  5. د.اُلری، استفن،(1388)، مدینه فاضله یا ناکجاآباد مذهب اینترنتی در هزارۀ جدید، مترجم: آزاده فهوی، تهران: مؤسسه تحقیقات همشهر‌ی.
  6. دریفوس، هوبرت،(1383)، در اینترنت، مترجم: علی فارسی نزهد، تهران: ساقی.
  7. دهقان، علیرضا،(1384)، قمار بازی اینترنتی، فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، شماره پیاپی 2 و 3.
  8. سخایی، مژگان، هویّت زنانه: www.womenrc.ir
  9. سروی­زرگر، محمد،(1388)، درآمدی بر فضای مجازی، تهران: مؤسسه تحقیقات همشهری.
  10. سورین ورنر، تانکارد جیمز،(1382)، نظریه‌های ارتباطات، مترجم: دکتر علیرضا دهقان، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
  11. شاه‌قاسمی، احسان،(1385)، مروری بر زمینه‌های تأثیر فضای مجازی بر نظریه‌های ارتباطات، پایان نامه دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران.
  12. عارف، رضا،(1388، هویّت اسلامی ما، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی.
  13. عاملی، سعیدرضا،(1382)، دو جهانی شدن‌ها و آینده جهان، کتاب ماه علوم اجتماعی، شماره 69ـ70، خرداد و تیر.
  14. ــــــــــــــــ،(1384)، هویّت‌های فرهنگی قدیم و جدید، رمزگشایی تمدنی و معماری سنتی ـ مدرن و ملی ـ فراملی مهستان.
  15. ــــــــــــــــ،(1382)، جهانی شدن‌ها‌: مفاهیم ونظریه‌ها‌، ارغنون شماره 24.
  16. ــــــــــــــــ،(1382)، دو جهانی شدن وهویّت‌های همزمان آینده‌، سایت ایران و جامعه اطلاعاتی‌: www.iranwsis.org
  17. ـــــــــــــــ،(1384)، زیرساخت‌ها و خصوصیات فضای مجازی‌، درس مطالعات فضای مجازی.
  18. عبداللهیان، حمید و توکلی، اباذر،(1382)، ساخت جهان مجازی با دلالت‌های فرانمایی، نامه پژوهش فرهنگی‌، شماره 8‌.
  19. کاستلز، مانوئل،(1380)، عصر اطلاعات: اقتصاد، جامعه و فرهنگ، ج دوّم، مترجم: حسن چاوشیان، تهران: انتشارات طرح نو.
  20. گولومبرک و فی وش،(1387)، رشد جنسیت، ترجمه مهرناز آرای، تهران: ققنوس.
  21. گیدنز، آنتونی،(‌1383)، تجدّد و تشخّص، مترجم: ناصر موفقیان، تهران: نشر نی.