نقش رسانه (با تأکید بر تلویزیون) در إحیای «سبک زندگی فاطمی»

نوع مقاله : مقاله تخصصی

چکیده

خاندان وحی به عنوان بهترین اولیای الهی، دارای سبک زندگی برتر بودند. از میان معصومینb یکی از کسانی که زندگی پربرکتش برای زن و مرد مسلمان الگو است، حضرت فاطمهB است و ازآنجاکه سبک زندگی ایشان در ابعاد مختلف، منطبق بر موازین قرآنی است بهترین الگو برای جامعه است. جامعۀ اسلامی در عصر حاضر، به سبک زندگی غربی روی آورده و سبک زندگی حضرت فاطمهB در بسیاری ابعاد دستخوش فراموشی شده و إحیای آن بسیار ضروری است. رسانه‌ها به عنوان مؤثّرترین و بهترین ابزار انتقال پیام در تأثیرگذاری و شکل­دهی مدل سبک زندگی، جایگاه ویژه­ای دارند و نقش زیادی در به صحنه آوردن سبک زندگی فاطمی دارند. در این نوشتار با روش توصیفی ـ تحلیلی و گردآوری کتابخانه­ای، بعد از اشاره به جایگاه و مبانی سبک زندگی حضرت فاطمهB، برخی ابعاد آن از جمله بُعد عبادی، خانوادگی، سیاسی و اجتماعی بررسی شده و در نهایت به نقش مهمّ تلویزیون به عنوان یکی از پرنفوذترین نوعِ رسانه­های تصویری که طیف گسترده­ای از مخاطبان را به خود اختصاص داده است در إحیای این مهّم پرداخته شده است. در پایان نیز چند پیشنهاد به اصحاب رسانۀ ملّی برای تحقّق آن داده شده است.

کلیدواژه‌ها


* قرآن­کریم.
-        ابن شاذان قمى، أبوالفضل شاذان بن جبرئیل‏ (1363)، الفضائل، قم: رضی.
-        ابن شهرآشوب مازندرانی، محمّدبن علی (1379)، مناقب آل ابیطالبD، قم: علامه.
-        ابن قتیبه دینوری، ابی­محمّد عبدالله بن مسلم (1413ق)، الامامه و السیاسه المعروف بتاریخ الخلفاء، قم: الشّریف الرّضی.
-        ابن منظور، محمّد بن مکرم (1414ق‌)، لسان العرب، بیروت: دارالفکر للطباعة و النشر و التوزیع- دار صادر‌.
-        احمدزاده کرمانی، روح‌الله (1390)، بازاندیشی در فرهنگ و رسانه، تهران: چاپار.
-        احمدی، حسن (1384)، زن در پیشگاه ولایت (داستان‌های جذاب در زمینه‌ی ارتباط معنوی زنان با ولایت)، قم: طوبای محبت.
-        اِربلى، ابوالحسن على بن عیسى بن ابى الفتح (1382)، کشف الغمة فی معرفة الأئمة، ترجمه و شرح على بن حسین زواره‏اى، تهران: اسلامیه.
-        بابازاده، علی­اکبر (1374)، تحلیل سیره­ی فاطمه­ی زهراB، قم: انصاریان.
-        بحرانى، سیّد هاشم بن سلیمان‏ (1374)، البرهان فی تفسیر القرآن‏، قم: مؤسسه بعثه‏.
-        بهجت­پور، عبدالکریم (1394)، سبک زندگی فاطمی، دوفصلنامۀ علمی ـ تخصصی پژوهش­نامۀ سبک زندگی، صص 99ـ120.
-        حرّعاملى، محمّد بن حسن‏ (1409ق)، وسائل الشیعة، محقق/ مصحح: مؤسسة آل­البیتb، قم: مؤسسة آل­البیتb.
-        حلّی، حسن بن یوسف بن مطهر (1982م‏)، نهج الحقّ و کشف الصّدق‏، بیروت: دارالکتاب اللبنانی‏.
-        خمینی، روح‌الله (1385)، صحیفه امام: مجموعه آثار امام خمینی (بیانات، پیام­ها، مصاحبه­ها، احکام، اجازات شرعی و نامه­ها)، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
-        رحمانی همدانی، احمد (1389)، گزیده­ی فاطمه­ی زهراB شادمانی دل پیامبرn، ترجمه­ی سیّد حسن افتخارزاده­ی سبزواری، تهران: بدر.
-        سیّدبن طاووس حلّی، علی بن موسی (1389)، جمال الاسبوع بکمال العمل المشروع، ترجمه عباس قمی، تهران: دارالثقلین.
-        ____________________‏ (1400ق)، الطرائف فی معرفة مذاهب الطوائف‏، محقق/ مصحح: على عاشور، قم: خیّام.
-        شرف­الدین شیرازی، سمیه (1393)، تحقیق پایانی سطح 2، جایگاه کرامت زن در سبک زندگی اسلامی(گستره­ی عبادی و شخصی)، مشهد: مدرسه علمیه نرجس.
-        طبرسى، احمد بن على‏ (1403ق)، الإحتجاج على أهل اللجاج، محقق/ مصحح: خرسان، محمّدباقر، مشهد: نشر مرتضی.
-        طبرسى، حسن بن فضل‏ (1412ق)، مکارم الأخلاق‏، قم: الشریف الرضى‏.
-        طبرسى، فضل بن حسن‏ (1422ق)، تاج الموالید، بیروت: دارالقارى‏.
-        طبرى امامی، محمّد بن جریر بن رستم‏ (1413ق)، دلائل الإمامة، قم: بعثت.
-        طبرى آملى، عمادالدین أبی جعفر محمّد بن أبی القاسم‏ (1383ق)، بشارة المصطفى لشیعة المرتضى، نجف: المکتبة الحیدریة.
-        طوسی، محمّدبن الحسن (1411ق)، الغیبة للحجّه، قم: دارالمعارف الإسلامیه.
-        طیّب، سیّد عبدالحسین (1378)، اطیب البیان فی تفسیر القرآن، تهران: اسلام.
-        عیوضی، غلام­حسن (1390)، سبک زندگی دینی و سریال­های خانوادگی، رسانه و خانواده، ش 1.
-        قائمی، علی (1373)، در مکتب فاطمهB، تهران: امیری.
-        قطب‌الدین راوندى، سعید بن هبة الله‏ (1407ق)، الدعوات، قم: انتشارات مدرسه امام مهدىf.
-        قمى، عباس‏ (1414ق)، سفینةالبحار، قم: اسوه.
-        کازنو، ژان (1365)، جامعه­شناسی وسایل ارتباط جمعی، ترجمه­ی باقر ساروخانی، منوچهر محسنی، تهران: اطلاعات.
-        کاویانی، محمّد (1394)، درسنامه­ی سبک زندگی اسلامی (با رویکرد تجویزی)، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
-        کوفی، فرات بن ابراهیم (1410ق)، تفسیر فرات کوفی، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد اسلامى.
-        گروه ره­آورد نور (1395)، ره­توشه با محوریت موضوع زنان (ویژه مبلغان مرکز تخصصی خواهران جامعه المصطفیn العالمیه)، بی­جا: گروه ره‌آورد نور با همکاری جامعه المصطفیn العالمیه و مرکز خدمات حوزه علمیه.
-        مجلسی، محمّدباقر (1403ق)، بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، بیروت: داراحیاءالتراث العربی.
-        مظفّری (ورسی)، حیدر (1382)، مادران چهارده معصومb، قم: مرکز جهانی علوم اسلامی.
-        الگوی صحیح زندگی و نقش رسانه، 23/08/1393.
www.irna.ir
-        گفت‌وگو با حجّت‌الاسلام رحمت اله بیگدلی، رسانه‌های آزاد و مقابله با فساد.
www.irna.ir
-        مجله پیام زن، مرداد ماه 1393، ش 269، رسانه و تأثیر آن در سبک زندگی اسلامی.
-        انگارده، امین،72 شهریور 1393، تأثیر رسانه­­ی ملّی بر سبک زندگی زنان و خانواده‌های ایرانی.
-          میرزایی‌مقدّم، داود؛ کشاورزی‌پور، مریم؛ عوامل مؤثّر بر تحوّل سبک زندگی خانواده‌های ایرانی.
www.pajohe.ir
-         رزّاقی، رحمت؛ نورائی، محسن؛ حسینی، زینب­السّادات؛ موسوی، محسن، ۱۷ تیر ۱۳۹۶، روش‌های ترویج سبک زندگی اسلامی در رسانه (تلویزیون)،پایگاه خبری ـ تحلیلی طلیعه.
www.talie.ir